Populieren zijn een gezichtsbepalend element in het Brabantse landschap. Deze bomen groeien zo snel dat de boombezitter in één mensenleven twee keer kan oogsten. Dat lukt niet met beuken en eiken. Populieren waren daarom tot redelijk recent een extra spaarpotje voor boeren die gebruik maakten van het voorpootrecht dat hen in staat stelde bomen te planten in de berm van de weg.
Uit één populier maakten nijvere arbeiders in de houtwerkplaats zomaar 200.000 lucifers. De grote luciferfabriek in Eindhoven sloot echter in 1979 terwijl de machines van concurrent Swedish Match in 1998 verhuisd werden van Geraardsbergen (B) naar Hongarije. Ook de vraag naar klompen daalt al decennia.
Gevolg was dat een populier zijn eigenaar per saldo meer kostte dan hij opbracht. Tegenwoordig wordt dit hout vooral gebruikt om pallets en papier van te maken, terwijl het materiaal met de juiste behandeling ook gebruikt kan worden voor meubels of in de bouw.
Populierenlobby
Praat met oude houtzagers en die vertellen je dat populierenhout vroeger gevraagd was vanwege zijn isolerende kwaliteiten. Een vloer van populier was warm aan de voeten, terwijl eik en beuk koud bleven. Populier was ook populair voor duivenhokken, omdat er salycilzuur in zit dat luizen afweert.
Begin jaren zeventig werden er jaarlijks een miljoen populieren bijgeplant; nu is dat gedaald naar enkele tienduizenden per jaar. Toch blijft de populier van belang voor het landschap. Ze staan hier al massaal sinds de Spaanse overheersing. De Spanjaarden hadden veel hout nodig voor hun armada, dus nadat alle bossen waren omgehakt bevorderden ze nieuwe aanplant door pootrechten uit te delen. Daarom zien we al generaties lang populieren langs landwegen in Vlaanderen en Brabant.
Het behoud van de populier en bescherming van die boom in het Brabantse landschap wordt sinds 1964 bevorderd door de Brabantse Populieren Vereniging. Frits Bevort van Natuurbouw is betrokken bij het bestuur sinds 1997. Op bijgaande foto is hij aanwezig bij de overhandiging van het Grote Populierenboek aan Wim van de Donk, de Commissaris van de Koning in Brabant.
De populierenlobby in Brabant is een actieve club, want de vereniging zet zich onder andere samen met de verwerkers van Peppelhout in voor lokaal gebruik van alle populieren die omgezaagd worden langs de A2 tussen Boxtel en Best, beter bekend als de populierenboulevard van Brabant. Op de website We Houden Jullie Hier wordt het hergebruik beschreven. Ze maken er bankjes en bruggen van, die in parken en wandelgebieden gebruikt worden.
