Op verzoek van Brabants Particulier Grondbezit hebben enkele vierdejaars studenten tuin- en landschapsmanagement van HAS Den Bosch in 2007 onderzoek gedaan naar oude lanenstelsels op het landgoed Velder en Wilhelminapark. Daarbij werkten ze nauw samen met Frans van Boeckel (eigenaar landgoed Velder) en Frits Bevort van Natuurbouw (beheerder van Wilhelminapark).
Lanen zijn een erfenis uit de 17e eeuw, toen landgoederen werden ingericht in formele Franse stijl met strakke tuinen en rechte zichtassen. Hoe langer de oprijlaan, des te rijker de bezitter. En dan liefst voorzien van oude bomen. Lanen vergen echter ook onderhoud. Ze zijn erfgoed dat soms restauratie behoeft.
Vragenlijst
De studenten stuurden een vragenlijst naar 275 eigenaren van landgoederen in Brabant, en deden een detailonderzoek op de twee genoemde landgoederen. Er kwamen meer dan honderd vragenlijsten terug en daar zaten 61 domeinen bij die opgeteld bijna 90 kilometer aan lanen telden. Een kwart is van goede kwaliteit, 62% is matig en 14% is ronduit slecht. Restauratie van het slechte deel zou naar schatting negen ton kosten, terwijl verbetering van het matige deel waarschijnlijk 1,3 miljoen euro vergt.
Op Wilhelminapark (110 ha) is een ruitpatroon te zien, met 8 kilometer aan lanen, waarvan een deel onderdeel is geworden van het bos. In het onderzoek is 2,5 kilometer onderzocht, waarvan 32% goed, 51% matig en 17% slecht bevonden werd.
Kenmerkend voor Velder is dat het landgoed in een uniek sterrenpatroon opgezet is: de negen dreven. Zo kon de eigenaar aan zijn gasten laten zien hoe uitgestrekt zijn bezit was. De dreven zijn lang geleden aangelegd en de gezondheid van de bomen aan 16 kilometer lanen varieert: 42% goed, 25% matig en 33% slecht.
In het tv-programma Binnenstebuiten (KRO-NCRV) geeft mede-eigenaar Frans van Boeckel een rondleiding over het domein.
